Bệnh sùi mào gà là gì: Nguyên nhân, triệu chứng, chuẩn đoán, cách điều trị
Thẩm định nội dung
Bác sĩ Tạ Thị Hồng Duyên
chuyên khoa I sản - phụ khoa tại đa khoa Quốc Tế Hà Nội
Chịu trách nghiệm kiểm duyệt chuyên môn bài viết
Thăm khám trực tiếp 1 - 1 với chuyên gia của chúng tôi. Cam kết bảo mật tuyệt đối 100%
Bệnh sùi mào gà là một trong những bệnh xã hội nguy hiểm nhất hiện nay. Bệnh rất dễ lây lan qua đường tình dục và để lại những biến chứng rất nặng nề. Vì vậy tìm hiểu kiến thức về căn bệnh này là điều rất quan trọng để bảo vệ sức khỏe bản thân. Vậy nguyên nhân gây bệnh, triệu chứng nhận biết sùi mào gà, tác hại của bệnh và cách điều trị như thế nào? Hãy cùng tìm hiểu những điều này trong bài viết sau đây
Bệnh sùi mào gà sinh dục là gì?
Bệnh sùi mào gà là bệnh xã hội do virus (HPV – Human papilloma virus) gây ra. Virus này này lây truyền chủ yếu qua đường tình dục. Sùi mào gà xuất hiện chủ yếu ở cơ quan sinh dục của cả nam và nữ. Đối tượng mắc bệnh chủ yếu là những người trẻ từ 20 – 25 tuổi, đang trong giai đoạn sinh sản.
Bệnh sùi mào gà gây ra những biến chứng nặng nề, trong đó có ung thư cổ tử cung ở nữ giới và ung thư dương vật ở nam giới.
Bệnh rất dễ lây lan khi quan hệ tình dục không an toàn. Vì vậy tìm hiểu những kiến thức về căn bệnh này nhằm bảo vệ sức khỏe là điều rất cần thiết.
Nguyên nhân gây bệnh sùi mào gà
Nguyên nhân trực tiếp gây bệnh sùi mào gà là virus HPV. Virus HPV là virus gây u nhú ở người. Các nhà khoa học ước tính có tới hơn 100 chủng loại virus HPV. Tuy nhiên trong số đó đó chỉ có khoảng 15 loại lại có nguy cơ gây bệnh cao nhất. Đặc biệt bệnh sùi mào gà à gây ra bởi virus HPV có tính tính chất phức tạp, dễ lây nhiễm và khó điều trị .
Cụ thể những con đường lây nhiễm virus HPV bao gồm:
Lây qua quan hệ không an toàn
Bệnh sùi mào gà lây truyền qua việc quan hệ không an toàn dưới mọi hình thức:
- Quan hệ bằng miệng
- Quan hệ qua đường hậu môn
- Hoặc những tiếp xúc sinh dục).
Đối tượng có đời sống tình dục bừa bãi, quan hệ với nhiều người nhất là với đối tượng gái mại dâm sẽ có nguy cơ cao mắc sùi mào gà. Những người này này lại tiếp tục lây nhiễm cho bạn gái hay vợ của mình. Điều này lý giải vì sao có những người chỉ quan hệ với chồng hoặc bạn trai cũng trở thành nạn nhân của căn bệnh này.
Lây qua tiếp xúc vết thương hở
Virus sùi mào gà còn có thể là qua vết thương hở. Niêm mạc da bị trầy xước khi tiếp xúc với dịch của người bệnh sẽ có nguy cơ lây bệnh. Những người có hệ miễn dịch yếu có nguy cơ cao hơn.
Lây nhiễm thông qua sử dụng chung đồ cá nhân
Virus gây bệnh sùi mào gà có thể tồn tại trong đồ dùng cá nhân của người bệnh như quần lót, khăn mặt, khăn tắm, bàn chải đánh răng. Vì vậy sử dụng chung những đồ vật này cũng có thể lây bệnh.Tuy nhiên virus sùi mào gà khó có thể tồn tại lâu đâu ở ngoài môi trường, vì vậy nguyên nhân này ít xảy ra hơn.
Lây truyền từ mẹ sang con
Phụ nữ mang thai mắc bệnh sùi mào gà sẽ lây nhiễm cho em bé trong quá trình sinh đẻ. Khi sinh, trẻ tiếp xúc với môi trường tử cung có chứa virus nên việc lây nhiễm là khó tránh khỏi. Trẻ nhỏ có sức đề kháng kém sẽ gây khó khăn cho việc điều trị.
Lây qua những hành động thân mật
Khi bị mắc sùi mào gà ở miệng, một nụ hôn sâu với người bị bệnh cũng có thể khiến bạn mắc sùi mào gà. Vì khi hôn hai người có tiếp xúc ước bọt nên dẫn đến nguy cơ lây nhiễm virus.
Dấu hiệu sùi mào gà ở nam và nữ
Bệnh sùi mào gà xuất hiện cả ở nam và nữ. Dấu hiệu điển hình của bệnh là những nốt mụn nhỏ nhỏ ở bộ phận sinh dục. Tuy nhiên các triệu chứng này không xuất hiện ngay mà ủ bệnh từ 2 đến 9 tháng. Sau thời gian này này các triệu chứng mới bắt đầu biểu hiện ra ngoài. Tùy vào cơ địa cũng như sức đề tháng của từng người mà khoảng thời gian ủ bệnh cũng khác nhau.
Khi phát bệnh, trên da xuất hiện những mụn thịt nhỏ. Những nốt mụn này sờ vào thấy mềm, không gây đau không gây ngứa rát. Nốt mụn có đường kính từ 1 đến 2 mm, có màu hồng nhạt hoặc màu trắng.
Theo thời gian, những nốt mụn dần phát triển và liên kết với nhau những mảng chi chít gai có hình như là mào gà hoặc hoa lơ.
Dấu hiệu sùi mào gà ở nam
Ở nam giới, sùi mào gà phát triển chủ yếu ở vùng bao quy đầu, các nếp gấp bẹn, thân dương vật. Tuy không tạo ra cảm giác ngứa ngáy khó chịu, nhưng những nốt mụn này khiến cho dương vật mất thẩm mỹ. Ban đầu chúng trông rất giống gai sinh dục hoặc hạt ngọc dương vật. Vì vậy vậy nhiều nam giới có thể không phát hiện ra bệnh trong giai đoạn này
Khi những nốt mụn liên kết với nhau, ấn vào rất dễ chảy dịch có mùi hôi, khó chịu. Lúc này người bệnh cũng bị đau khi quan hệ tình dục.
Dấu hiệu sùi mào gà ở nữ
Vùng kín của nữ giới thường khó quan sát nên các dấu hiệu ban đầu của bệnh sùi mào gà thường bị bỏ qua. Sau thời gian ủ bệnh, các nốt sùi có màu trắng hoặc hồng nhạt bắt đầu xuất hiện. Vị trí các nốt sùi mọc tập trung ở môi lớn, môi bé, âm đạo và có thể lan sâu đến tử cung.
Trong giai đoạn đầu, các nốt sùi không gây đau đớn, ngứa ngáy cho người bệnh. Theo thời gian những nốt sùi dần phát triển và chứa dịch bên trong. Thường là trong khi quan hệ tình dục, sự cọ xát làm vỡ những nốt mụn này, các nốt sùi có thể chảy máu, lở loét gây đau rát.
Bệnh sùi mào gà cũng xuất hiện ở miệng, và hậu môn khi có quan hệ tình dục qua đường này. Ở hậu môn thì còn lây bệnh do virus từ âm đạo phát triển và lây lan sang. Sùi mào gà ở hậu môn khiến hậu môn chảy dịch, ngứa rát rất khó chịu. Còn sùi mào gà ở miệng thì gây đau khi nuốt, mùi hôi miệng khó chịu khiến người bệnh rất mất tự tin.
Sùi mào gà có nguy hiểm không?
Không phải căn bệnh nguy hiểm chết người, nhưng bệnh sùi mào gà lại gây ảnh hưởng rất lớn đến cuộc sống, sức khỏe của người bệnh.
Dưới đây là những tác hại mà bệnh sùi mào gà gây ra cho cả nam và nữ giới:
Ảnh hưởng đến tâm lý người bệnh
Sùi mào gà khiến người mắc bệnh rất tự ti và mặc cảm vì mang trong mình căn bệnh da liễu bị cả xã hội kỳ thị. Người bệnh ngại tiếp xúc với những người xung quanh vì lo sợ bị phát hiện. Khi những nốt sùi phát triển lớn ảnh hưởng đến thẩm mỹ ở vùng kín khiến họ ngại quan hệ với bạn tình. Tình trạng lo âu căng thẳng này kéo dài ảnh hưởng rất lớn đến công việc, cuộc sống, có thể dẫn đến trầm cảm.
Ảnh hưởng đến đời sống tình dục
Khi bị mắc bệnh sùi mào gà, người bệnh ngại quan hệ vì mặc cảm tự ti và lo lắng việc lây nhiễm. Đồng thời việc quan hệ cũng trở nên khó khăn và gây đau đớn khi có thể làm vỡ những nốt mụn. Việc này cũng khiến cho bệnh phát triển nặng hơn. Đời sống tình dục chắc chắn bị ảnh hưởng rất nhiều.
Tăng nguy cơ mắc các bệnh viêm nhiễm phụ khoa và nam khoa
Sùi mào gà khiến vùng kín bị viêm loét làm tăng nguy cơ mắc các bệnh phụ khoa và nam khoa. Nữ giới dễ mắc các bệnh như viêm âm đạo, viêm cổ tử cung, viêm vùng chậu…Còn ở nam giới dễ bị bệnh viêm bao quy đầu, viêm tinh hoàn, viêm mào tinh hoàn…
Tăng nguy cơ vô sinh, hiếm muộn
Ở nữ giới, bệnh sùi mào gà có thể gây biến chứng ung thư cổ tử cung. Ung thư cổ tử cung là bệnh rất nguy hiểm ảnh hưởng đến khả năng sinh sản của người bệnh thậm chí đe dọa đến tính mạng.
Ở nam giới, sùi mào gà cũng có thể gây biến chứng ung thư dương vật. Bệnh lý này cũng trực tiếp ảnh hưởng đến khả năng sinh sản và tính mạng người bệnh. Ngoài ra khi mắc sùi mào gà, số lượng và chất lượng tinh trùng cũng bị ảnh hưởng. Tinh trùng ít hơn, kém di động dẫn đến khó thụ thai thành công.
Lây lan cho người khác
Sùi mào gà rất dễ lây lan nhất là thông qua quan hệ tình dục không an toàn. Ngoài ra bệnh còn có thể lây nhiễm qua các con đường khác như qua vết thương hở, qua các đồ dùng cá nhân.
Cách điều trị bệnh sùi mào gà hiệu quả
Hiện nay, y khoa vẫn chưa tìm được phương pháp để tiêu diệt hoàn toàn virus HPV. Tuy nhiên các phương pháp điều trị hiện nay vẫn có tác dụng tích cực trong việc điều trị triệu chứng và ức chế virus phát triển.
Tùy vào tình trạng bệnh, vị trí mọc nốt sùi mà bác sĩ sẽ chỉ định phương pháp điều trị thích hợp. Dưới đây là các phương pháp điều trị bệnh sùi mào gà:
1. Điều trị sùi mào gà bằng thuốc
Với những trường hợp bị sùi mào gà ở mức độ nhẹ, bác sĩ sẽ chỉ định điều trị bằng thuốc. Thuốc điều trị có tác dụng phá hủy các nốt sùi và tăng cường miễn dịch giúp ức chế virus phát triển. Thuốc còn có tác dụng làm lành vùng da bị tổn thương nhanh hơn.
Tuy nhiên, điều trị sùi mào gà bằng thuốc không thể áp dụng được nếu nốt sùi mọc sâu trong tử cung, trực tràng. Vì vậy người bệnh tuyệt đối không tự ý mua thuốc về điều trị khi chưa có chỉ định của bác sĩ.
Các loại thuốc phổ biến để điều trị sùi mào gà hiện nay bao gồm:
- Dung dịch trichloactic acid: Dùng thuốc bôi trực tiếp lên các nốt sùi để, sau một thời gian nốt sùi sẽ dần tiêu biến. Tuy nhiên loại thuốc này không bôi được trong cổ tử cung, lỗ niệu đạo hay trong hậu môn.
- Thuốc interferon: thuốc có tác dụng ức chế virus phát triển.
- Thuốc imiquimod: tiêu biến các nốt sùi và ức chế virus phát triển.
- Bôi dung dịch podophyllotoxine 20-25%: sử dụng loại thuốc này phải đúng hướng dẫn của bác sĩ nếu không có thể gây tổn thương da. Vì đây là thuốc có tác dụng rất mạnh có thể gây loét da nếu lưu lại trên da quá lâu. Trước khi bôi thuốc, phải bôi một lớp thuốc mỡ lên và chỉ lưu lại trên da từ 2-3 giờ đồng hồ. Mỗi lần chỉ bôi tối đa 0,5ml. Không sử dụng thuốc này cho phụ nữ có thai và sâu trong âm đạo, cổ tử cung, lỗ niệu đạo.
2. Điều trị sùi mào gà bằng phương pháp ngoại khoa
Nếu bệnh sùi mào gà phát triển nặng, các nốt sùi dày và có kích thước lớn, điều trị bằng thuốc sẽ khó cho kết quả tích cực. Lúc này bác sĩ phải áp dụng các biện pháp ngoại khoa để điều trị bệnh sùi mào gà.
Các biện pháp phổ biến đang áp dụng hiện nay bao gồm:
- Điều trị sùi mào gà bằng áp lạnh: Áp lạnh là phương pháp sử dụng bình nito lỏng đông lạnh làm tổn thương và hoại tử các nốt mụn sùi. Sau từ 5-15 phút, các nốt sùi tự rụng ra. Phương pháp áp lạnh được đánh giá là có hiệu quả điều trị sùi mào gà lên đến 70%. Tuy nhiên phương pháp này có nhược điểm là để lại sẹo sau điều trị.
- Phẫu thuật cắt bỏ nốt sùi: Phẫu thuật là biện pháp nhanh nhất để loại bỏ mụn sùi lớn, gây vướng víu. Sau khi phẫu thuật, người bệnh vẫn phải áp dụng các biện pháp điều trị khác để ức chế sự phát triển của virus. Phương pháp này cũng có nhược điểm là gây đau đớn, lâu hồi phục và dễ để lại sẹo.
- Điều trị bằng tia laser: Điều trị sùi mào gà bằng tia laser là sử dụng ánh sáng có cường độ cao để đốt sùi mào gà. Phương pháp này có hiệu quả khá tốt ngay cả với những nốt mụn to và lan rộng. Sau điều trị, bệnh cũng hạn chế tái phát nhưng người bệnh phục hồi chậm và dễ để lại sẹo.
3. Điều trị sùi mào gà bằng phương pháp quang động học ALA – PDT
Phương pháp quang động học ALA – PDT là phương pháp sử dụng ánh sáng để kích hỏa tế bào nhạy sáng trong mô bệnh. Vì vậy, phương pháp này còn được gọi là phương pháp phá hủy tổn thương có chọn lọc. Nhờ điều này mà các mô lành không bị tổn thương, giúp người bệnh phục hồi nhanh sau thời gian điều trị.
Cơ chế hoạt động của phương pháp quang động học là tạo ra phân tử oxy hóa rất mạnh để phá hủy tế bào đích. Vì vậy ngăn ngừa nguy cơ tái phát rất cao.
Tùy thuộc vào tình trạng bệnh của từng người, bác sĩ sẽ điều chỉnh ánh sáng phù hợp. Phương pháp ALA – PDT không áp dụng với một số trường hợp như:
- Bệnh nhân rối loạn hoặc nhạy cảm với ánh sáng
- Phụ nữ mang thai
So với các phương pháp khác thì ALA – PDT được đánh giá là phương pháp điều trị sùi mào gà hiệu quả nhất hiện nay với những ưu điểm như:
- Thời gian điều trị nhanh
- Người bệnh nhanh phục hồi
- Giảm đau đớn trong quá trình điều trị
- Hạn chế nguy cơ tái phát.
Bệnh sùi mào gà để lại những biến chứng nghiêm trọng đến sức khỏe và ảnh hưởng rất lớn đến chất lượng cuộc sống của người bệnh. Vì vậy, ngay khi có những biểu hiện của bệnh, bạn nên đến các cơ sở y tế chuyên khoa để điều trị bằng biện pháp thích hợp.
Các biện pháp phòng tránh bệnh sùi mào gà
Để bảo vệ bản thân khỏi căn bệnh sùi mào gà, bạn cần chú ý thực hiện các biện pháp dưới đây:
- Quan hệ tình dục an toàn: Biện pháp đầu tiên và quan trọng nhất là có đời sống tình dục an toàn, lành mạnh. Đeo cao bao cao su khi quan hệ là biện pháp phòng ngừa không chỉ sùi mào gà mà còn các bệnh xã hội cũng như sinh dục khác. Tốt nhất là nên chung thủy với một bạn tình. Càng có nhiều bạn tình, nguy cơ mắc bệnh càng tăng lên, nhất là bạn không biết rõ về tình sử quan hệ của người đó.
- Tiêm phòng vắc xin: Hiện nay, tiêm phòng vacxin HPV là biện pháp rất tích cực để phòng tránh bệnh sùi mào gà. Đối với nữ giới thì tiêm phòng vacxin còn phòng chống được bệnh ung thư cổ tử cung.
- Khám bệnh định kỳ: Khám sức khỏe sinh sản định kỳ là biện pháp giúp phát hiện sớm các dấu hiệu của bệnh sùi mào gà nhằm điều trị hiệu quả nhất.
- Không sử dụng chung đồ cá nhân với người khác: Virus gây bệnh sùi mào gà có thể tồn tại trong đồ dùng cá nhân của người bệnh như khăn mặt, bàn chải đánh răng, khăn tắm, quần lót… Vì vậy bạn tuyệt đối không được sử dụng chung những đồ vật này để tránh bị lây bệnh.
- Xây dựng lối sống khoa học: Xây dựng một nếp sống lành mạnh, có chế độ ăn uống hợp lý, thường xuyên luyện tập thể thao là biện pháp để tăng cường sức đề kháng, hạn chế nguy cơ mắc bệnh.
Trên đây là những thông tin chi tiết về bệnh sùi mào gà. Hy vọng qua đây, bạn đọc đã hiểu hơn về căn bệnh xã hội nguy hiểm này. Từ những triệu chứng, nguyên nhân gây sùi mào gà để biết cách phòng tránh hiệu quả.