Cây thuốc kim tiền thảo chữa bệnh gì? Dùng như thế nào cho đúng?

Kim tiền thảo là một trong những cây thuốc nam có mặt trong các bài thuốc y học cổ truyền, có tác dụng hỗ trợ điều trị nhiều bệnh lý khác nhau, đặc biệt các bệnh về đường tiết niệu như sỏi thận, sỏi tiết niệu, viêm đường tiết niệu, thải độc gan,… Cùng tìm hiểu cụ thể về công dụng cũng như cách dùng hiệu quả cây thuốc kim tiền thảo ở nội dung bài viết dưới đây.

Cây thuốc kim tiền thảo là cây gì?

Kim tiền thảo hay còn được gọi với các tên khác như đồng tiền lông, đậu rồng lông, mắt trâu, kim tiền hoa… có các đặc điểm như:

• Thân cây: Dạng thân thảo, mọc sát dưới đất với phần thân bò, rễ cây đâm sâu dưới đất để hút nước và chất dinh dưỡng. Bao bọc quanh thân là một lớp lông mịn và các cành con. Ngọn cây có hình dẹt, nhiều khía và có lông trắng.
• Lá cây: Có hình bầu dục, màu xanh lục, có gân khó rõ ràng. Mặt dưới lá có lông màu trắng bạc. Cuống là dài khoảng 1 – 2 cm.
• Hoa: Có màu hồng nhạt hơi ngả tím, thường mọc ra từ nách lá. Hoa mọc theo dạng chùm nhỏ. Mỗi chùm là 2 – 3 bông hoa. Hoa thường nở khoảng tháng 6 đến tháng 9.
• Quả: Quả cây thuốc kim tiền thảo rất nhỏ, chỉ bằng đầu ngón tay út, thậm chí bé hơn. Bên trong quả có khoảng 4 – 5 hạt khô.

Cây kim tiền thảo mọc nhiều nơi ở Việt Nam, nhất là vùng núi như Lào Cai, Yên Bái, Lạng Sơn, Ninh Bình,…

Cây thuốc kim tiền thảo dùng để chữa bệnh gì?

Theo y học cổ truyền, kim tiền thảo có tính mát, vị ngọt nhẹ, hơi đắng, là một vị thuốc tốt trong điều trị các bệnh liên quan đến tiết niệu, gan mật và chuyển hóa. Cụ thể, lợi ích của cây thuốc kim tiền thảo trong điều trị bệnh:

• Chữa sỏi thận, sỏi tiết niệu

Cây kim tiền thảo có tác dụng thông lâm – hóa thạch, giúp bào mòn và tăng bài tiết sỏi ra khỏi cơ thể, cải thiện triệu chứng tiểu buốt, tiểu rắt do bệnh gây ra. Ngoài ra tác dụng hành khí của cây kim tiền thảo còn hỗ trợ lưu thông khí huyết tốt hơn, hỗ trợ giảm đau ở vùng hông lưng khi sỏi gây co thắt.

• Giảm viêm đường tiết niệu, hỗ trợ chữa viêm bàng quang

Nhờ khả năng lợi tiểu, kháng khuẩn, chống viêm, cây kim tiền thảo còn có công dụng làm sạch môi trường tiết niệu, bàng quang, giảm phù nề do viêm, hỗ trợ cải thiện tình trạng đau buốt khi đi tiểu – triệu chứng điển hình khi bị viêm đường tiết niệu hay viêm bàng quang.

• Hỗ trợ men gan, bảo vệ tế bào gan

Cây kim tiền thảo có khả năng thanh nhiệt – thải độc, giúp mát gan, tăng cường chức năng gan, hỗ trợ thải độc và giảm men gan. Từ đó, cải thiện tình trạng nóng trong, nổi mụn, mẩn ngứa, nước tiểu vàng đục,…

• Điều hòa huyết áp

Nhờ khả năng lợi tiểu, thanh lọc cơ thể, cây kim tiền thảo là dược liệu tốt trong việc hỗ trợ ổn định áp lực máu, điều hòa huyết áp.

• Hỗ trợ điều trị gout

Tác dụng đào thải axit uric qua nước tiểu giúp cây thuốc kim tiền thảo trở thành lựa chọn bổ trợ cho người bị gút giai đoạn nhẹ đến trung bình.

Một số bài thuốc từ cây kim tiền thảo

Bài thuốc hỗ trợ điều trị sỏi thận, sỏi tiết niệu

Thành phần:

• Kim tiền thảo: 30g
• Atiso: 15g
• Diệp hạ châu: 15g
• Cỏ ngọt: 5g

Cách dùng:

• Cho tất cả các thành phần trên vào ấm rồi hãm với 1 lít nước sôi như trà, hoặc sắc uống.
• Uống hàng ngày thay nước lọc, duy trì từ 1–2 tuần

Bài thuốc chữa tiểu buốt, tiểu rắt do viêm đường tiết niệu

Thành phần:

• Kim tiền thảo: 30g
• Rễ cỏ tranh: 20g
• Hoàng bá: 10g
• Mã đề: 10g

Cách dùng:

• Cho các nguyên liệu trên vào ấm với 1 lít nước. Đun sôi cho tới khi còn một nửa nước thì tắt bếp.
• Chia nước uống làm 2 lần và uống hết trong ngày

Bài thuốc hỗ trợ điều trị sỏi mật

Thành phần:

• Kim tiền thảo: 40g
• Nhân trần: 20g
• Chi tử: 10g
• Uất kim: 12g

Cách dùng:

• Lấy ấm rồi cho các nguyên liệu trên cùng 1 lít nước. Sau đó đun sôi khoảng 5 – 10 phút thì tắt bếp.
• Nước sắc xong thì uống hết trong ngày

Bài thuốc chữa tiểu buốt, tiểu rắt do viêm đường tiết niệu

Thành phần:

• Kim tiền thảo: 30g
• Rễ cỏ tranh: 20g
• Hoàng bá: 10g
• Mã đề: 10g

Cách dùng:

• Cho các nguyên liệu trên vào ấm với 1 lít nước. Đun sôi cho tới khi còn một nửa nước thì tắt bếp.
• Chia nước uống làm 2 lần và uống hết trong ngày

Bài thuốc thanh nhiệt, giải độc gan

Thành phần:

• Kim tiền thảo: 30g
• Atiso: 15g
• Diệp hạ châu: 15g
• Cỏ ngọt: 5g

Cách dùng:

• Cho tất cả các thành phần trên vào ấm rồi hãm với 1 lít nước sôi như trà, hoặc sắc uống.
• Uống hàng ngày thay nước lọc, duy trì từ 1–2 tuần

Lưu ý khi dùng cây thuốc kim tiền thảo chữa bệnh

Kim tiền thảo là cây thuốc lành tính, an toàn, tuy nhiên, trước khi sử dụng, bạn cũng nên lưu ý một số điều dưới đây:

• Phụ nữ mang thai, đang cho con bú hay những người thể hàn, lạnh bụng là đối tượng không nên sử dụng cây thuốc kim tiền thảo vì có thể gây ra tác dụng phụ không mong muốn, ảnh hưởng tới thai nhi hay sức khỏe tổng thể
• Không nên lạm dụng lâu dài hay dùng quá liều lượng vì có thể làm suy giảm chức năng gan
• Không dùng kết hợp với thuốc Tây để tránh làm mất tác dụng cũng như gây ra những phản ứng phụ
• Bài thuốc chữa bệnh từ cây kim tiền thảo hầu hết chỉ mang lại hiệu quả với trường hợp nhẹ, triệu chứng chưa quá nghiêm trọng. Và hiệu quả chữa bệnh ở mỗi người là khác nhau. Người đáp ứng tốt có thể đỡ sau vài lần sử dụng. Ngược lại, những người không đáp ứng, triệu chứng có thể không thuyên giảm.
• Tốt nhất, bạn nên tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi sử dụng để mang lại hiệu quả tốt, tránh tác dụng phụ không mong muốn.

Một số câu hỏi khi dùng cây thuốc kim tiền thảo chữa bệnh

• Dùng cây thuốc kim tiền thảo trước hay sau ăn

Theo y học cổ truyền, kim tiền thảo là thảo dược làn tính, bạn có thể dùng nước sắc của cây uống trước hoặc sau bữa ăn đều mang lại hiệu quả tích cực. Tuy nhiên, trường hợp những người mắc bệnh về dạ dày nên dùng sau khi ăn.

• Uống kim tiền thảo có cần phải kiêng gì không?

Nên hạn chế thực phẩm nhiều canxi, oxalate, mỡ động vật và đồ ăn cay nóng để giảm nguy cơ hình thành sỏi và tăng hiệu quả điều trị.

• Trẻ em và người già có dùng kim tiền thảo được không?

Trẻ em và người già nên dùng theo chỉ định của bác sĩ và dược sĩ, tùy theo tình trạng sức khỏe và liều lượng phù hợp để đảm bảo an toàn.

Cây thuốc kim tiền thảo là một vị thuốc quý, có tác dụng thanh nhiệt – lợi thấp – thông lâm – hóa thạch rõ rệt trong Đông y. Tuy nhiên, để sử dụng đạt hiệu quả cao nhất, người bệnh nên được bắt mạch, kê đơn bởi các thầy thuốc Đông y có chuyên môn, tránh lạm dụng hoặc sử dụng sai thể bệnh gây phản tác dụng.