Top 7 + Cây thuốc chữa hậu sản giúp mẹ sau sinh nhanh phục hồi sức khỏe

Thẩm định nội dung
Bác sĩ Tạ Thị Hồng Duyên
chuyên khoa I sản - phụ khoa tại đa khoa Quốc Tế Hà Nội
Chịu trách nghiệm kiểm duyệt chuyên môn bài viết
Thăm khám trực tiếp 1 - 1 với chuyên gia của chúng tôi. Cam kết bảo mật tuyệt đối 100%

Hậu sản là tình trạng thường gặp ở phụ nữ sau sinh, biểu hiện bởi việc gầy sút cân, mệt mỏi, suy nhược kéo dài. Một trong những nguyên nhân chính là do chế độ chăm sóc và dinh dưỡng không đầy đủ. Để cải thiện tình trạng này, nhiều mẹ sau sinh lựa chọn sử dụng cây thuốc chữa hậu sản theo kinh nghiệm dân gian, vừa lành tính, vừa tiết kiệm chi phí.
Hậu sản là gì? Tại sao cần quan tâm?
Hậu sản không phải là bệnh lý cấp tính nguy hiểm nhưng có thể gây ảnh hưởng lớn đến sức khỏe lâu dài của mẹ và sự phát triển của bé. Cụ thể:
- Mẹ bị suy nhược, chán ăn, mất ngủ, giảm tiết sữa.
- Trẻ sơ sinh bú mẹ có thể bị thiếu dưỡng chất, dẫn đến còi cọc, chậm lớn.
- Nếu không điều trị kịp thời, hậu sản còn có thể ảnh hưởng tới lần mang thai tiếp theo.
Ngày nay, với nhịp sống bận rộn và nhiều áp lực sau sinh, tỷ lệ phụ nữ mắc hậu sản ngày càng tăng. Việc sử dụng các cây thuốc chữa hậu sản là một giải pháp hỗ trợ phục hồi thể trạng tự nhiên, hiệu quả và ít gây tác dụng phụ.
Vì sao cây thuốc dân gian có thể chữa hậu sản?
Theo Đông y, sau khi sinh, cơ thể người mẹ mất nhiều khí huyết, tỳ vị tổn thương, cơ thể chưa kịp hồi phục nên dễ sinh ra mệt mỏi, chán ăn, ít sữa, rối loạn tiêu hóa… Nếu không được chăm sóc đúng cách, tình trạng này có thể kéo dài và phát triển thành hậu sản mòn.
Một số bài thuốc từ cây thuốc chữa hậu sản có thể giúp:
- Bổ khí huyết, tăng cường thể trạng.
- Kích thích tiêu hóa, tăng cảm giác ngon miệng.
- Giúp điều hòa nội tiết, giảm mệt mỏi, tăng tiết sữa.
- Phòng ngừa viêm nhiễm hậu sản.
Top 7 Cây thuốc chữa hậu sản dân gian hiệu quả
Dưới đây là 7 cây thuốc phổ biến trong dân gian giúp cải thiện tình trạng hậu sản mòn được nhiều mẹ sau sinh tin dùng.
Lá tre gai – Cây thuốc chữa hậu sản tiêu viêm, thanh nhiệt
Lá tre gai (tên gọi khác: trúc diệp, trúc mi) là một loại dược liệu quen thuộc trong các bài thuốc dân gian nhờ đặc tính mát, giúp thanh nhiệt, lợi tiểu, cầm máu. Đặc biệt, đây là cây thuốc chữa hậu sản được sử dụng phổ biến tại các vùng quê phía Bắc.
Công dụng trong điều trị hậu sản:
- Làm mát cơ thể, hỗ trợ hạ sốt sau sinh.
- Cầm máu nhẹ, giảm tình trạng ra huyết kéo dài sau sinh.
- Giải độc, làm dịu các triệu chứng viêm nhiễm nhẹ như sưng tấy vùng kín, đau âm ỉ bụng dưới.
Đối tượng phù hợp:
- Phụ nữ sau sinh có dấu hiệu nóng trong, da khô, mệt mỏi, khát nước, đổ mồ hôi nhiều, có biểu hiện nhiễm trùng nhẹ.
- Không phù hợp với mẹ bỉm thể hàn (người lạnh, tay chân lạnh, tiêu hóa yếu).
Cách dùng:
- Chuẩn bị: Một nắm lá tre gai tươi.
Thực hiện:
- Rửa sạch lá tre, để ráo.
- Đun với 500–700ml nước cho đến khi nước còn khoảng 300ml.
- Chia làm 2–3 lần uống trong ngày, dùng khi còn ấm.
Lưu ý: Không nên dùng liên tục quá 5 ngày. Nếu có biểu hiện tiêu chảy, lạnh bụng thì nên ngưng ngay.
Mồng tơi – Vừa làm rau ăn vừa là bài thuốc phục hồi hậu sản
Mồng tơi không chỉ là loại rau quen thuộc trong bữa ăn hàng ngày mà còn là cây thuốc chữa hậu sản mòn rất tốt khi dùng cả cây và rễ. Theo Đông y, mồng tơi có vị chua nhẹ, tính hàn, giúp giải độc, thanh nhiệt, hỗ trợ tiêu hóa và bổ huyết.
Công dụng trong điều trị hậu sản:
- Giúp bổ máu, cải thiện tình trạng thiếu máu sau sinh.
- Kích thích tiêu hóa, tăng cảm giác ngon miệng.
- Hỗ trợ thanh lọc gan, làm đẹp da, chống táo bón.
Đối tượng phù hợp:
- Mẹ sau sinh bị thiếu máu, da xanh xao, dễ mệt.
- Phù hợp với mẹ bỉm có thể trạng nhiệt, da nổi mụn sau sinh.
Cách dùng:
- Nguyên liệu: Cây và rễ mồng tơi, 2 lát gừng tươi.
Cách làm:
- Rửa sạch, thái nhỏ và hong khô cây mồng tơi và gừng.
- Sao vàng hạ thổ (sao khô cho thơm).
- Sắc với 600ml nước đến khi còn 300ml.
- Uống 2 lần/ngày, sau ăn 30 phút.
Lưu ý: Không dùng mồng tơi sống hoặc ăn quá nhiều vì dễ gây lạnh bụng, tiêu chảy.
Ngải cứu – Cây thuốc chữa hậu sản làm ấm cơ thể, bổ khí huyết
Ngải cứu (tên khoa học: Artemisia vulgaris) là cây thuốc chữa hậu sản nổi tiếng với công dụng làm ấm cơ thể, điều hòa kinh nguyệt, bổ máu và giảm đau bụng sau sinh. Ngải cứu thường được dùng để xông hơi, sắc nước hoặc chườm bụng.
Công dụng trong điều trị hậu sản:
- Làm ấm cơ thể, cải thiện tình trạng tay chân lạnh, run rẩy sau sinh.
- Giúp tử cung co hồi tốt, hỗ trợ đẩy sản dịch.
- Giảm đau bụng, làm dịu vùng kín viêm nhẹ.
Đối tượng phù hợp:
- Mẹ bỉm có biểu hiện lạnh bụng, ít sữa, chân tay lạnh, khí huyết kém lưu thông.
- Không dùng cho người đang sốt, da đỏ, táo bón, âm hư hỏa vượng.
Cách dùng:
- Cách 1 – Sắc uống:
1 nắm ngải cứu tươi + 1 lát gừng + 1 nhánh huyết dụ, sắc với 500ml nước còn 250ml, chia 2 lần uống/ngày.
- Cách 2 – Chườm bụng:
Rang nóng ngải cứu với muối, bọc vào khăn vải rồi chườm vùng bụng dưới để giảm đau, giúp tử cung co hồi nhanh hơn.
Cây ích mẫu – Dược liệu kinh điển hậu sản
Ích mẫu (Leonurus japonicus) là một trong những vị thuốc hàng đầu trong Đông y dành cho phụ nữ sau sinh. Đây là cây thuốc giúp làm sạch tử cung, điều hòa kinh nguyệt, đẩy sản dịch nhanh chóng và hiệu quả.
Công dụng trong điều trị hậu sản:
- Đẩy nhanh sản dịch ra ngoài, giúp tử cung co lại nhanh hơn.
- Cải thiện lưu thông máu, giảm đau bụng hậu sản.
- Điều hòa nội tiết, giảm stress sau sinh.
Đối tượng phù hợp:
- Mẹ sau sinh còn sót sản dịch, rong huyết kéo dài, tử cung co hồi chậm.
- Không dùng cho người huyết áp thấp hoặc mất máu nhiều chưa hồi phục.
Cách dùng:
- Sử dụng 10–15g ích mẫu khô, sắc nước uống hằng ngày trong 5–7 ngày.
- Có thể kết hợp với gừng, nghệ để tăng hiệu quả phục hồi.
Lưu ý: Không dùng ích mẫu lâu dài vì có thể gây hạ huyết áp nhẹ.
Cây nhọ nồi – Bổ huyết, chống viêm, cầm máu
Nhọ nồi (cỏ mực) là loại cỏ nhỏ thường mọc ở bờ ruộng nhưng lại là vị thuốc quý có nhiều công dụng hậu sản, đặc biệt là với những mẹ bỉm bị rong huyết, chảy máu sau sinh kéo dài.
Công dụng trong điều trị hậu sản:
- Bổ huyết, cầm máu hiệu quả.
- Làm dịu các triệu chứng viêm nhiễm sau sinh.
- Tăng sức đề kháng, phục hồi cơ thể nhanh chóng.
Đối tượng phù hợp:
- Mẹ sau sinh ra máu nhiều, máu loãng, hoặc có biểu hiện thiếu máu nhẹ.
- Thể trạng suy nhược, mệt mỏi kéo dài.
Cách dùng:
- Cách 1 – Giã lấy nước uống:
Rửa sạch 1 nắm nhọ nồi tươi, giã nát, chắt lấy nước cốt, uống ngày 1 lần (khoảng 50ml).
- Cách 2 – Sắc thuốc:
Dùng 15g cỏ nhọ nồi khô + 10g gừng + 10g rau má, sắc với 500ml nước, uống 2 lần/ngày.
Lưu ý: Nhọ nồi tính mát, không dùng nếu mẹ bị tiêu chảy, bụng lạnh.
Cây thuốc chữa hậu sản từ củ tam thất – Bổ huyết, cầm máu, phục hồi sức khỏe
Tam thất là một trong những cây thuốc chữa hậu sản quý giá được sử dụng rộng rãi trong y học cổ truyền. Vị thuốc này nổi tiếng với công dụng bổ huyết, hoạt huyết, giảm đau, cầm máu và nâng cao thể trạng – rất phù hợp với phụ nữ sau sinh bị suy nhược, khí huyết hư, hậu sản mòn kéo dài.
Theo Đông y, tam thất (tên khác: sâm tam thất, kim bất hoán) có vị đắng ngọt, tính ôn, quy kinh Can và Vị. Dược liệu này có khả năng:
- Bổ máu, hoạt huyết: hỗ trợ lưu thông khí huyết, đẩy sản dịch.
- Giảm viêm, giảm đau: làm dịu các cơn đau bụng hậu sản.
- Cầm máu: thích hợp với phụ nữ ra máu kéo dài sau sinh, khí huyết kém.
Đặc biệt, tam thất được đánh giá là có thể thay thế nhân sâm trong việc bồi bổ cơ thể, giúp mẹ nhanh chóng hồi phục sức khỏe.
Nguyên liệu:
- Củ tam thất khô loại tốt
Cách thực hiện:
- Rửa sạch củ tam thất, để ráo.
- Thái nhỏ và đem xay thành bột mịn.
- Mỗi ngày uống 2 thìa cà phê bột tam thất, hòa với nước ấm vào buổi sáng và tối.
Mẹo dễ uống hơn:
- Có thể pha bột tam thất với mật ong hoặc sữa ấm để dịu vị đắng.
- Dùng liên tục 10–15 ngày để thấy hiệu quả rõ rệt.
Gợi ý thêm:
Ngoài pha uống, bạn có thể dùng tam thất để hầm với gà, chân giò hoặc thịt bò, tạo nên món ăn đại bổ giúp bổ máu, phục hồi thể lực cho mẹ sau sinh.
Tầm gửi cây gạo – Cây thuốc chữa hậu sản giúp giảm đau mỏi, tiêu viêm, hỗ trợ thận
Tầm gửi cây gạo, đặc biệt là loại mọc trên cây gạo tía, được xếp vào nhóm cây thuốc chữa hậu sản nhờ công dụng tiêu viêm, điều hòa khí huyết và hỗ trợ điều trị đau nhức xương khớp – những triệu chứng thường gặp ở mẹ bỉm sau sinh.
Theo Đông y, tầm gửi cây gạo có vị ngọt đắng, mùi thơm nhẹ, tính bình. Dược liệu này có khả năng:
- Giải độc, thanh nhiệt, tiêu viêm: phù hợp cho mẹ có biểu hiện sưng, nóng, viêm nhiễm nhẹ.
- Giảm đau nhức, mỏi xương khớp: giúp cải thiện tình trạng đau lưng, đau gối hậu sản.
- Lợi tiểu, hỗ trợ thận: hỗ trợ điều trị viêm cầu thận, sỏi tiết niệu – thường phát sinh do cơ thể yếu sau sinh.
- Ngoài ra, tầm gửi còn giúp điều hòa miễn dịch và chống oxy hóa, hỗ trợ phục hồi thể trạng tổng thể.

Nguyên liệu:
- 20 – 30g lá tầm gửi cây gạo khô (ưu tiên loại mọc trên cây gạo tía).
Cách thực hiện:
- Rửa sạch, ngâm với nước ấm để loại bỏ bụi bẩn.
- Cho vào siêu đất, thêm 1 lít nước sạch.
- Đun sôi 5–10 phút, sau đó chắt lấy nước.
- Có thể sắc thêm 2–3 lần để tận dụng triệt để hoạt chất trong lá.
Cách dùng:
- Uống thay nước lọc trong ngày.
- Dùng liên tục trong 7–10 ngày để phát huy công dụng.
Lưu ý quan trọng khi dùng cây tầm gửi gạo:
- Chọn đúng loại: Loại ký sinh trên cây gạo tía có dược tính mạnh hơn cây gạo trắng. Lá dày, xanh, không sâu mục là loại tốt.
- Dược liệu thật: Khi sắc, nước có màu nâu tím nhạt, mùi thơm nhẹ như rơm khô, có lớp váng trên mặt nước.
- Tránh lạm dụng: Không nên dùng quá liều trong thời gian dài vì có thể ảnh hưởng đến chức năng gan.
Một số lưu ý khi sử dụng cây thuốc chữa hậu sản theo phương pháp dân gian
Việc áp dụng cây thuốc chữa hậu sản là một phương pháp dân gian được nhiều mẹ sau sinh tin tưởng. Tuy nhiên, để đảm bảo an toàn và phát huy tối đa hiệu quả, mẹ bầu cần ghi nhớ một số lưu ý quan trọng sau đây:
Tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng
Dù là thảo dược lành tính, nhưng trước khi dùng bất kỳ bài thuốc dân gian chữa hậu sản mòn nào, mẹ nên trao đổi trước với bác sĩ chuyên khoa. Việc này giúp:
- Đảm bảo an toàn, tránh gây phản ứng phụ không mong muốn.
- Tránh tương tác với các loại thuốc tây đang sử dụng.
- Đảm bảo không ảnh hưởng đến chất lượng sữa mẹ cho bé bú.
Chọn nguyên liệu sạch, chất lượng cao
Nguyên liệu là yếu tố then chốt quyết định hiệu quả của các cây thuốc chữa hậu sản. Mẹ nên:
- Chọn nguyên liệu tươi, không dập nát, không bị nấm mốc.
- Ưu tiên dược liệu có nguồn gốc rõ ràng, phơi/sấy và bảo quản đúng cách.
- Nếu mua dược liệu khô, nên chọn địa chỉ uy tín, tránh mua trôi nổi.
Theo dõi phản ứng của cơ thể
Trong quá trình sử dụng, mẹ nên chú ý những dấu hiệu bất thường như:
- Buồn nôn, tiêu chảy, mẩn ngứa, mệt mỏi tăng.
- Bé có biểu hiện khó chịu khi bú mẹ.
- Nếu xuất hiện bất kỳ phản ứng lạ nào, hãy ngưng sử dụng ngay và đến cơ sở y tế để được kiểm tra, xử lý kịp thời.
Không nên lạm dụng hay dùng quá liều
Các bài thuốc từ cây thuốc chữa hậu sản tuy có nguồn gốc tự nhiên nhưng không vì thế mà an toàn tuyệt đối. Mẹ cần:
- Tuân thủ đúng liều lượng được hướng dẫn.
- Không dùng kéo dài nếu không có chỉ định cụ thể.
- Không tự ý kết hợp quá nhiều loại cây thuốc một lúc.
Kết hợp nghỉ ngơi và dinh dưỡng hợp lý
Dùng thuốc đúng cách sẽ hiệu quả hơn khi kết hợp với:
- Chế độ ăn giàu dinh dưỡng, đủ đạm, vitamin và khoáng chất.
- Uống đủ nước, ngủ đủ giấc, tránh thức khuya.
- Tránh làm việc nặng hoặc căng thẳng sau sinh.
- Đây là điều kiện cần thiết để cơ thể mẹ phục hồi nhanh chóng, giảm nguy cơ hậu sản.
Thăm khám định kỳ tại cơ sở y tế uy tín
Song song với việc dùng cây thuốc chữa hậu sản, mẹ nên khám hậu sản định kỳ để bác sĩ đánh giá quá trình hồi phục, phát hiện sớm các vấn đề sức khỏe tiềm ẩn và đưa ra hướng xử trí phù hợp.
Việc sử dụng cây thuốc chữa hậu sản theo phương pháp dân gian có thể hỗ trợ cải thiện sức khỏe sau sinh hiệu quả nếu áp dụng đúng cách và đúng người. Mẹ tuyệt đối không nên chủ quan, mà hãy luôn có sự hướng dẫn từ bác sĩ chuyên môn để đảm bảo an toàn cho cả mẹ và bé.
Nếu cần tư vấn chi tiết về các bài thuốc hậu sản an toàn, đừng ngần ngại liên hệ với chúng tôi để được hỗ trợ từ đội ngũ bác sĩ sản phụ khoa tận tâm và giàu kinh nghiệm.