giảm cân bằng y học cổ truyền – Giải pháp an toàn, bền vững cho người thừa cân

Giảm cân không đơn thuần là vấn đề thẩm mĩ mà còn liên quan chặt chẽ đến sức khỏe toàn diện. Trong khi các phương pháp hiện đại như nhịn ăn gián đoạn, keto hay tập luyện cường độ cao đang được ưa chuộng, thì giảm cân bằng y học cổ truyền lại mang đến một hướng đi khác: nhẹ nhàng, lành tính và bền vững theo thời gian. Vậy y học cổ truyền hỗ trợ giảm cân như thế nào? Cùng tìm hiểu chi tiết trong bài viết dưới đây.

Béo phì trong y học cổ truyền được nhìn nhận như thế nào?

Trong y học hiện đại, béo phì được định nghĩa là tình trạng tích tụ mỡ thừa quá mức trong cơ thể, thường được đánh giá thông qua chỉ số BMI (Body Mass Index). Một người được chẩn đoán béo phì khi có chỉ số BMI từ 30 trở lên. Tuy nhiên, việc đánh giá béo phì không chỉ dừng lại ở chỉ số BMI mà còn cần xem xét đến tỷ lệ mỡ cơ thể và phân bố mỡ trong cơ thể.

Còn trong y học cổ truyền thì béo phì được xem là biểu hiện của syndrome “Thấp thấu tích trệ”. Khi tỳ vị suy yếu, không đủ khả năng vận hóa thủy thấp, dẫn đến tình trạng đàm thấp tích tụ và chuyển hóa thành mỡ. Tình trạng này thường đi kèm với các triệu chứng như: mệt mỏi, chậm chạp, ăn ít nhưng khó giảm cân.

Nguyên nhân béo phì theo y học cổ truyền

Theo các bác sĩ y học cổ truyền (YHCT), thì béo phì do nhiều nguyên nhân gây ra. Hầu hết các nguyên nhân đều xuất phát từ bên trong cơ thể. Cụ thể:

• Tỳ vị yếu: Tỳ là cơ quan chủ có nhiệm vụ vận hóa thức ăn và nước uống. Khi tỳ bị yếu, quá trình chuyển hóa thức ăn kém, nước ẩm và đàm thấp sẽ tích tụ, sinh ra mỡ thừa, nhất là ở bụng.
• Khí huyết bất thông: Đàm thấp là dạng “chất bẩn” sinh ra do sự ứ trệ của dịch thể, gây ra cảm giác nặng nề, khó tiêu, tăng tích mỡ nội tạng.
• Thận dương hư: Thận chủ về nguyên khí – là nguồn năng lượng căn bản cho hoạt động sống. Khi thận dương suy, quá trình đốt cháy năng lượng sẽ bị giảm, dễ gây tăng cân dù ăn không nhiều.
• Can khí uất: Căng thẳng, buồn bực, lo âu kéo dài khiến Can khí không thông, ảnh hưởng đến tỳ vị, gây rối loạn tiêu hóa và ăn uống theo cảm xúc.

Dấu hiệu nhận biết các thể béo phì thường gặp

Với mỗi thể bệnh béo phì sẽ có các biểu hiện đi kèm khác nhau. Cụ thể:

• Tỳ vị yếu: Luôn cảm thấy mệt mỏi, bụng trướng, ăn ít nhưng cân nặng vẫn tăng đều và thường xuyên đi phân nát.
• Khí huyết bất thông: Cơ thể nặng nề, lười vận động, thích ăn đồ béo ngọt, lưỡi trắng dày
• Thận dương hư: Chân tay bị lạnh, hay đi tiểu đêm, mỡ bụng tích nhiều dù ăn ít
• Can khí uất: Luôn trong trạng thái căng thẳng, dễ cáu gắt, ăn nhiều theo cảm xúc, dễ táo bón hoặc rối loạn tiêu hóa.

Quan điểm trị liệu của y học cổ truyền trong việc giảm cân

Giảm cân theo YHCT không chỉ là việc giảm mỡ thừa trong cơ thể mà còn là việc điều hòa lại chức năng của các tạng phủ, cân bằng âm dương, khí huyết, nhằm đạt được trạng thái khỏe mạnh, dẻo dai, và ổn định.

Mục tiêu của giảm cân trong YHCT chính là:

• Điều hòa khí huyết âm dương trong cơ thể
• Làm giảm sự tích tụ của  “nội nhiệt” hay “ngoại hàn” gây tổn thương cơ thể.
• Tăng khả năng tiêu hóa – chuyển hóa – đào thải mỡ thừa một cách tự nhiên.

Các phương pháp giảm cân bằng y học cổ truyền

Giảm cân bằng y học cổ truyền là một quá trình tổng hòa của nhiều yếu tố từ điều chỉnh tạng phủ, thúc đẩy chuyển hóa, cân bằng khí huyết cho đến thải độc cơ thể.

Ngay sau đây sẽ là những phương pháp giảm cân bằng YHCT được ứng dụng phổ biến và có hiệu quả cao trong thực tiễn điều trị giảm cân:

Châm cứu

Châm cứu là phương pháp dùng kim tác động vào các huyệt đạo để điều hòa khí huyết, kích thích cơ thể tự cân bằng. Khi châm vào các huyệt liên quan đến tiêu hóa, nội tiết, chuyển hóa, cơ thể sẽ:

• Giảm cảm giác thèm ăn, đặc biệt là thèm đồ ngọt, béo.
• Tăng cường chức năng tiêu hóa, thúc đẩy chuyển hóa chất béo.
• Ổn định nội tiết, giảm căng thẳng – một nguyên nhân gián tiếp gây béo phì.

Các huyệt thường được sử dụng:

• Túc Tam Lý: Cân bằng tỳ vị, hỗ trợ tiêu hóa.
• Trung Quản: Điều hòa dạ dày, giảm đầy bụng.
• Tam Âm Giao: Ổn định nội tiết tố, giảm tích nước.
• Thái Xung: Giảm stress, điều hòa gan khí.

Giảm cân bằng xoa bóp – bấm huyệt – Massage giảm mỡ vùng bụng

Bấm huyệt giảm cân kích thích sự trao đổi chất, đạt được bằng cách tạo áp lực lên các bộ phận cụ thể khác nhau của cơ thể đồng thời còn giúp:

• Cơ thể thả lỏng và cung cấp thêm dưỡng khí cho một làn da rạng rỡ từ bên trong.
• Chuyển hóa chất béo toàn thân thành năng lượng dự trữ hữu ích cho cơ thể và đào thải qua đường bài tiết một phần mỡ thừa.
• Một số huyệt nhất định khi tác động sẽ giúp kiểm soát cơn đói, thúc đẩy tiêu hóa, tăng cường quá trình trao đổi chất, không tích lũy năng lượng dư thừa.

Trên cơ thể các huyệt vùng chân, bụng dưới, tai có tác dụng giảm mỡ bụng cao. Các kỹ thuật viên thường áp dụng trong các liệu trình giảm béo bụng, duy trì vóc dáng.

Các huyệt thường được sử dụng giảm mỡ bụng ở vùng chân:

• Huyệt lương khâu: Giúp giảm cảm giác thèm ăn, hạn chế sự dung nạp quá mức thức ăn gây nên tình trạng thừa cân béo phì.
• Huyệt túc tam lý: Giúp thúc đẩy chuyển hóa và đào thải chất béo. Đồng thời còn giúp tăng cường phát triển cơ.
• Huyệt dương lăng tuyền: Duy trì tiêu hóa ổn định, dùy trì cảm giác no lâu
• Huyệt uy trung: Giúp tiết nhiệt, thư cân, thanh huyết, thông lạc và khu phong thấp
• Huyệt thừa sơn: Điều hòa khí huyết, lương huyết, thư cân lạc
• Huyệt giải khê: Tác dụng hóa thấp trệ, trợ tỳ khí và thanh vị nhiệt.
• Huyệt phong long: Tác dụng đờm thấp và hòa vị khí
• Huyệt thái xung: Thúc đẩy khí huyết lưu thông và tăng cường chức năng tiêu hóa.
• Huyệt công tôn: tác dụng ích tỳ vị, điều huyết hải và hòa xung mạch.

Các huyệt thường được sử dụng giảm mỡ bụng ở vành tai:

Bấm huyệt vành tai là một trong những cách giảm cân hiệu quả. Bởi tai chứa một mạng lưới các điểm kết nối với hầu hết các bộ phận của cơ thể. Việc tạo áp lực lên các bộ phận khác nhau của tai sẽ giúp:

• Giảm cảm giác thèm ăn
• Giải phóng endorphin theo những cách khác nhau.
• Kích thích quá trình trao đổi chất
• Giảm mỡ bụng cũng như giảm cân hiệu quả.

Dùng thảo dược giảm cân theo từng thể bệnh

Trong y học cổ truyền, thảo dược được phối ngũ thành bài thuốc theo từng thể bệnh (tỳ hư, đàm thấp, can uất, thận hư…). Không chỉ giảm cân, bài thuốc còn cải thiện sức khỏe toàn diện, tăng cường chức năng tiêu hóa, giải độc, lợi tiểu và giảm tích mỡ.

Một số vị thuốc thường dùng:

• Lá sen: Tiêu mỡ, giảm cholesterol.
• Sơn trà: Kích thích tiêu hóa, giảm béo bụng.
• Trần bì: Kiện tỳ, hành khí, tiêu đàm.
• Phục linh: Lợi thủy, thải độc, giảm tích nước.
• Đại hoàng: Nhuận tràng, giúp đào thải chất dư thừa

Lưu ý: Tùy vào cơ địa mỗi người sẽ có bài thuốc khác nhau, không có một công thức chung nào dành cho tất cả mọi người khi muốn giảm cân.

Giảm cân bằng chế độ ăn uống theo nguyên tắc dưỡng sinh

Trong y học cổ truyền, dinh dưỡng không chỉ để no bụng mà còn phải phù hợp thể trạng và không làm tổn thương tỳ vị. Nguyên tắc ăn uống hỗ trợ giảm cân gồm:

• Ăn đúng giờ, nhai kỹ, ăn chậm để tỳ vị không bị quá tải.
• Tránh các thực phẩm gây sinh đàm, tích thấp như đồ chiên rán, sữa đặc, thịt đỏ, bánh ngọt.
• Tăng cường rau xanh, ngũ cốc nguyên hạt, trái cây ít ngọt, nước ấm.
• Uống trà thảo dược như trà lá sen, trà sơn trà, trà gừng – giúp hỗ trợ tiêu mỡ, làm ấm tỳ vị.

Giảm cân bằng liệu pháp xông hơi đông y

Xông hơi bằng thảo dược là phương pháp an toàn và hiệu quả để:

• Tăng tiết mồ hôi, loại bỏ độc tố và nước dư thừa dưới da.
• Giảm mỡ vùng bụng, đùi rõ rệt sau vài lần xông đúng cách.
• Giúp thư giãn cơ thể, ổn định tâm lý – yếu tố quan trọng trong kiểm soát cân nặng.

Lưu ý: Dược liệu xông gồm có ngải cứu, sả, gừng, quế, bạc hà, lá bưởi…

Ưu  điểm của giảm cân bằng y học cổ truyền

Không giống với các phương pháp giảm cân nhanh chóng như nhịn ăn, thuốc ức chế cảm giác thèm ăn hay hút mỡ, giảm cân bằng y học cổ truyền tập trung vào điều hòa cơ thể từ bên trong. Phương pháp này mang đến nhiều lợi ích vượt trội, đặc biệt phù hợp với những ai mong muốn giảm cân an toàn, tự nhiên và duy trì kết quả lâu dài:

• An toàn, ít tác dụng phụ
• Tác động tận gốc nguyên nhân gây béo phì
•  Không chỉ hỗ trợ giảm cân mà còn cải thiện sức khỏe toàn diện.
• Hiệu quả lâu dài, hạn chế tăng cân trở lại
• Phù hợp với nhiều đối tượng.

Một số lưu ý cần biết khi giảm cân theo y học cổ truyền

Để việc giảm cân bằng YHCT đạt hiệu quả, đảm bảo an toàn. Các bạn cần lưu ý một số vấn đề dưới đây:

• Cần thăm khám để được chẩn đoán thể trạng và tư vấn cũng như lựa chọn phương pháp phù hợp.
• Tuyệt đối không tự ý dùng thuốc nam – thuốc lá truyền miệng.
• Giảm cân theo y học cổ truyền không cho hiệu quả quá nhanh, nhưng hiệu quả ổn định, lâu dài và ít tác dụng phụ. Vậy nên bạn cần phải kiên trì thực hiện.
• Bên cạnh đó, bạn cần phải kết hợp với chế độ ăn uống lành mạnh, ngủ đủ giấc, và tập luyện nhẹ nhàng giúp tăng tốc hiệu quả giảm cân.

Giảm cân bằng y học cổ truyền là giải pháp phù hợp với những ai theo đuổi lối sống tự nhiên, muốn giảm cân an toàn và bền vững. Với nền tảng từ hàng ngàn năm nghiên cứu và ứng dụng, phương pháp này không chỉ giúp kiểm soát cân nặng mà còn nâng cao sức khỏe toàn diện.

Nếu bạn đang gặp khó khăn trong hành trình giảm cân và muốn tìm một hướng đi khác biệt, an toàn – hãy cân nhắc tiếp cận giảm cân bằng y học cổ truyền dưới sự hướng dẫn của chuyên gia.